پوکی استخوان بعد از زایمان؛ راهنمایی جامع برای تازه‌مادرها!

مدت زمان مطالعه: 7 دقیقه

زایمان، یک تجربه ارزشمند و شگفت‌انگیز است که می‌تواند زندگی هر زنی را متحول کند؛ این تجربه اگرچه سراسر شادی‌ست اما گاهی با تغییرات جسمانی و هورمونی مهمی همراه است و معمولا این تغییرات دست‌کم گرفته می‌شوند. یکی از تغییرات مربوط به زایمان که معمولا نادیده گرفته می‌شود، پوکی استخوان است. پوکی استخوان بعد از زایمان با اینکه مشکل رایجی نیست اما نیاز به توجه بیشتری دارد و باید برای پیشگیری از آن اقدام کرد. اگر شما هم تازه مادر شده‌اید و دوست دارید بیشتر مراقب خودتان باشید، خواندن ادامه این مقاله را از دست ندهید.

چرا پوکی استخوان پس از زایمان اتفاق می‌افتد؟

وقتی جنین در شکم مادر در حال رشد است، برای تشکیل اسکلت به کلسیم نیاز دارد؛ اگر مادر نتواند کلسیم کافی را غذای خود دریافت کند، بدن برای کمک به رشد جنین، کلسیم لازم را از استخوان‌های مادر می‌گیرد؛ البته از دست‌دادن کلسیم‌های استخوان تنها مربوط به دوران بارداری نیست و مادرانی که به فرزند خود شیر می‌دهند هم چیزی حدود 3 الی 5 درصد از توده استخوانی خود را از دست می‌دهند.

البته جای نگرانی نیست چراکه معمولا بعد از پایان دوران شیردهی، کمبود کلسیم مادران جبران خواهد شد.

پوکی استخوان بعد از زایمان چه تاثیری روی شما می‌گذارد؟

پوکی استخوانی یکی از بیماری‌های شایع مربوط به بزرگسالان است و معمولا از 50 سالگی به بعد اتفاق می‌افتد؛ اما بعضی از خانم‌ها در سنین جوانی خود و در دوران بارداری این مشکل را تجربه می‌کنند. پوکی استخوان مربوط به بارداری که اصطلاحا به آن PAO می‌گویند، بسیار نادر است اما درد شدیدی دارد و می‌تواند با آسیب‌هایی مثل کمردرد و شکستگی استخوان همراه باشد. PAO باعث می‌شود که استخوان‌ها، مهره و گاهی‌اوقات لگن، نازک‌تر و ضعیف‌تر شوند.

When osteoporosis happens during pregnancy, it’s called pregnancy-associated osteoporosis (PAO). The symptoms are usually back pain and broken bones. Though extremely rare, it can cause significant pain and lead to lasting injury.

هنگامی که پوکی استخوان در دوران بارداری اتفاق می‌افتد، به آن پوکی استخوان مرتبط با بارداری (PAO) می‌گویند. علائم معمولاً کمردرد و شکستگی استخوان است. اگرچه بسیار نادر است، اما می تواند باعث درد قابل توجهی شده و منجر به آسیب پایدار شود.

منبع:

healthline.com

پوکی استخوان پس از زایمان هم که به‌خاطر شیردهی اتفاق می‌افتد، PLO‌ دارد؛ البته این عارضه هم بسیار نادر است و درصد کمی از مادران آن را تجربه می‌کنند.

پوکی استخوان در دوران بارداری چه علائمی دارد؟

پوکی استخوان در دوران بارداری بسیار نادر و غیرمنتظره است و ممکن است تا زمانی که استخوان شکسته نشود، علائمی از خود نشان ندهد. علائم پوکی استخوان در دوران بارداری می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• کمردرد شدید
• شکستگی غیرمنتظره استخوان‌ها
• شکستگی‌ مهره‌ها

البته خانم‌های بارداری که به پوکی استخوان مبتلا هستند، ممکن است موارد زیر را هم تجره کنند:

• خون‌ریزی واژینال
• فشارخون بالا
• انقباضات زودرس

برای ارزیابی سلامت استخوان‌های خود و دریافت رژیم و برنامه ورزشی مناسب پوکی استخوان بعد از زایمان، از طریق شماره زیر با ما در تماس باشید. 02536505064

چرا به پوکی استخوان بعد از زایمان دچار می‌شویم؟

پوکی استخوان پس از زایمان، معمولا به دلایل زیر اتفاق می‌افتد:

1- تغییرات هورمونی

در دوران بارداری، بدن شما تغییرات زیادی را متحمل می‌شود؛ یکی از این تغییرات، ترشح هورمون استروژن است. هورمون استروژن نقش مهمی در حفظ تراکم استخوان‌ها دارد. بعد از زایمان رفته‌رفته سطح این هورمون کاهش پیدا کرده و ممکن است روی تراکم استخوان‌ها تاثیر بگذارد.

2- تغذیه نامناسب

در دوران شیردهی و پس از زایمان، مادر باید تغذیه فوق‌العاده خوبی داشته باشد، اگر در این دوران مادر نتواند مواد موردنیاز بدنش را تامین کند، ممکن است به پوکی استخوان مبتلا شود؛ فراموش نکنید کمبود ویتامین‌هایی مثل ویتامین D و کمبود کلسیم از عوامل اصلی کاهش تراکم استخوان‌ها هستند.

3- کاهش فعالیت بدنی

بعد از زایمان، بسیاری از خانم‌ها به‌خاطر خستگی و مشغله زیاد، تحرک‌داشتن را فراموش می‌کنند؛ این عدم‌تحرک رفته‌رفته می‌تواند به کاهش تراکم استخوان‌ها منجر شود.

دلایل زیر هم می‌توانند در ابتلای مادر به پوکی استخوان نقش داشته باشند.

• هیپوکلسمی
• استئوپنی قبل از بارداری
• اختلالات اشتها
• پرکاری تیروئید
• مولتیپل میلوما
• بیماری کلیوی
• جراحی دستگاه گوارش
• بیماری التهاب روده
• بیماری کبد
• سوءتغذیه
• روماتیسم مفصلی
• شیردهی

پوکی استخوان بعد از زایمان چطور تشخیص داده می‌شود؟

پوکی استخوان پس از زایمان معمولا از راه‌های زیر تشخیص داده می‌شود:

• بیوپسی یا نمونه‌برداری از استخوان
• سی‌تی‌اسکن سه‌بعدی
• MRI
• سی‌تی‌اسکن
• اسکن جذب‌سنجی اشعه ایکس با انرژی دوگانه (DEXA)

چطور از پوکی استخوان بعد از زایمان جلوگیری کنیم؟

پیشگیری و درمان پوکی استخوان دوران بارداری، برای حفظ سلامت استخوان‌ها اهمیت زیادی دارد؛ در ادامه چند راهکاری کلیدی را به شما معرفی خواهیم کرد که با کمک آن می‌توانید از پوکی استخوان پس از زایمان تا حد زیادی جلوگیری کنید.

• مصرف کافی کلسیم

قبل از هر چیز مطمئن شوید که در هر روز کلسیم کافی را از طریق غذا یا مکمل‌های غذایی دریافت می‌کنید؛ معمولا پزشکان توصیه می‌کنند که خانم‌های 19 تا 50 ساله هر روز 1000 میلی‌گرم کلسیم دریافت کنند، البته این مقدار برای خانم‌های بالای 50 سال به 1200 گرم افزایش پیدا می‌کند.

لبنیات و سبزیجات برگ‌دار یک منبع عالی برای دریافت کلسیم هستند؛ البته اگر می‌خواهید این کلسیم را از طریق مکمل به دست بیاورید، بهتر است حتما با مشورت پزشک این کار را انجام دهید.

• مصرف کافی ویتامین D

تا بدنتان ویتامین D کافی را نداشته باشد، نمی‌تواند کلسیم جذب کند. برای دریافت ویتامین D بهتر است هر روز مدتی در معرض نور خورشید باشید و همچنین از خوردن غذاهایی مثل ماهی‌های چرب و تخم‌مرغ غافل نشوید؛ خوردن مکمل هم می‌تواند در دریافت ویتامین D نقش داشته باشد.

• ورزش

ورزش هم می‌تواند نقش مهمی در جلوگیری از پوکی استخوان بعد از زایمان داشته باشد؛ شما می‌توانید با انجام ورزش‌هایی مثل پیاده‌روی، آهسته‌دویدن یا انجام تمرین‌های قدرتی تراکم استخوانی خود را بیشتر کنید؛ چراکه این ورزش‌ها باعث تحریک تشکیل استخوان شده و از این طریق تراکم استخوان‌ها را بیشتر می‌کند.

• خودداری از مصرف سیگار و الکل

سیگارکشیدن می‌تواند روند پوکی استخوان را سریع‌تر کند و مصرف الکل نیز می‌تواند در جذب کلسیم و سلامت استخوان‌ها اختلال ایجاد کند.

• داشتن یک رژیم‌غذایی متعادل

اگر یک رژیم‌غذایی عالی و سرشار از موادمغذی داشته باشید، می‌توانید از سلامت استخوان‌های خود بیشتر حمایت کنید؛ بنابراین بهتر است در رژیم‌غذایی خود انواع میوه‌ها، سبزیجات و پروتئین‌های مفید را بگنجانید و از منیزیم، پتاسیم و ویتامین‌های K و C بیشتر استفاده کنید.

• خودداری از بلندکردن اجسام سنگین

بعد از زایمان وضعیت بدن تغییر کرده است و استخوان‌ها نسبت به گذشته ضعیف‌ترند؛ پس بهتر است برای پیشگیری از پوکی استخوان بعد از زایمان، بیشتر مراقب خودتان باشید و از بلندکردن اجسام سنگین پرهیز کنید؛ اجسام سنگین می‌توانند فشار بی‌موردی را به استخوان‌ها و مفاصل شما وارد کنند و این مورد بسیار خطرناک است.

جمع‌بندی

پوکی استخوان بعد از زایمان اگرچه مشکل رایجی نیست، اما در صورت بروز می‌تواند تاثیر چشم‌گیری روی سلامت و کیفیت مادران بگذارد؛ با توجه به تغییرات هورمونی و جسمانی که بدن یک زن بعد از زایمان تجربه می‌کند، باید با آگاهی کامل، مراقبت‌های پیشگیری از پوکی استخوان را انجام داد.

انجام تمرینات منظم، پیروی از یک رژیم‌غذایی سرشار از مواد مغذی و همچنین مشورت با یک پزشک متخصص، همگی می‌توانند در تقویت استخوان‌ها و پیشگیری از پوکی استخوان موثر باشند. مراقبت از استخوان‌ها نه‌تنها به پیشگیری از مشکلات بعدی کمک می‌کند، بلکه کیفیت زندگی مادر را بالاتر برده و به مادر این فرصت را می‌دهد تا با توان بیشتری از فرزند خود مراقبت کند.

امیدواریم با خواندن این مقاله، توانسته باشیم به تمام سوالات شما پاسخ دهیم؛ اگر هنوز سوال بی‌پاسخی درباره پوکی استخوان در شیردهی در ذهن شما باقی مانده است، لطفا در قسمت کامنت با ما در میان بگذارید تا در اسرع‌وقت پاسخگوی شما عزیزان باشیم.

سوالات متداول

1- راه‌های درمان پوکی استخوان دوران بارداری کدامند؟

درمان‌ها ممکن است شامل مصرف مکمل‌های کلسیم و ویتامین D، درمان‌های هورمونی، تغییرات سبک‌زندگی و دارودرمانی باشند.

2- آیا پوکی استخوان بعد از زایمان می‌تواند روی شیردهی تاثیر بگذارد؟

خیر؛ پوکی استخوان بعد از زایمان نمی‌تواند مستقیما روی شیردهی تاثیر بگذارد اما بعضی از راه‌های درمانی می‌توانند با شیردهی سازگار نباشند؛ بنابراین قبل از مصرف هرگونه دارو و مکمل حتما با پزشک مشورت کنید.

برای مطالعه بیشتر شما

Pregnancy and Osteoporosis

Pregnancy-associated osteoporosis