هر آن چه که باید درمورد صافی کف پا بدانید
صافی کف پا بیماری مورد علاقه پسران بالای هجده سال‌ست. بله درست شنیدید. علت این‌که پسران بالای هجده سال دوست دارند کف پاهای‌شان صاف باشد، معافیت از خدمت سربازی‌ست. حتما با خود فکر می‌کنید ابتلا به این بیماری خیلی خوب است و مزایای زیادی دارد ولی اگر بدانید این بیماری چقدر می‌تواند خطرناک باشد و چه آسیبی به سلامتی بزند ترجیح می‌دهید سربازی بروید ولی هرگز دچار صافی در کف پاهای خود نشوید. شاید این سوالات هم در ذهن شما به‌وجود آمده است که چرا صافی کف پا به‌وجود می‌آید؟ چطور متوجه بشوم که مبتلا به این بیماری هستم؟ عوارض این بیماری چیست؟ برای درمان چه اقداماتی باید انجام بدهم؟ در ادامه همراه ما باشید تا پاسخ تمام سوالات خود را بگیرید و بیشتر در مورد این بیماری اطلاعات کسب کنید.
صافی کف پا چیست؟
اگر قوس در پاها یا یکی از آنها وجود نداشته باشد، صافی کف پا به وجود می‌آید. این مشکل باعث می‌شود تاندون‌های پا به هم بچسبند و نتوانند به خوبی عمل کنند. در واقع قوس‌ها، شکاف‌هایی هستند که در قسمت داخلی پا وجود دارند. اگر بخواهیم این بیماری را از نظر فیزیکی بررسی کنیم، باید به سراغ قانون سوم نیوتون برویم. هر‌گاه جسمی به جسم دیگر نیرو وارد کند، جسم دوم نیز نیرویی به همان انداره ولی در جهت مخالف به جسم اول وارد می‌کند. هنگامی که راه می‌رویم پا نیرویی به زمین وارد می‌کند و همین‌طور از سمت زمین، نیرویی به پا وارد می‌شود. وجود قوس‌های پا باعث توازن این نیرو‌ها شده و نیرو را به دیگر اعضای بدن منتقل نمی‌کند. ولی اگر این قوس‌ها نباشند و کف پا صاف باشد در نتیجه این نیرو وارد دیگر قسمت‌های بدن می‌شود و موجب فشار و درد در نواحی مثل کمر و پاها می‌شود.
انواع کف پای صاف
1. انعطاف‌پذیر
در این نوع صافی، هنگامی که فرد می‌ایستد قوس‌های پا وجود ندارند ولی اگر وزنی روی پاها نباشد، قوس ها هستند و در واقع اعمال وزن باعث ناپدید شدن قوس‌ها می‌شود. کف پای اتعطاف‌پذیر بیشتر ریشه ژنتیکی دارد. نرمی مفاصل کف پا، تشکیل نشدن کامل استخوان‌ها در کف یا مچ و چسبیدن استخوان‌ها به‌هم از علل این موضوع می‌باشند.
2. سخت
این وضعیت دیگر ربطی به وزن ندارد و حتی اگر وزنی روی بدن نباشد باز هم قوس‌ها در پا وجود ندارند. علت اصلی این موضوع کوتاهی تاندون آشیل است. اگر تاندون آشیل اندازه استاندارد خود را نداشته باشد و کوتاه‌تر از حد نرمال باشد، هنگام فعالیت‌های فیزیکی، پا دچار درد می‌شود. در واقع وظیفه اصلی تاندون آشیل اتصال استخوان پاشنه و عضله پا به یک‌دیگر است. حال اگر آشیل پا کوتاه باشد باعث می‌شود هنگام فعالیت‌های فیزیکی و جسمانی بین عضله‌های پا و استخوان پاشنه تعادل وجود نداشته باشد و همین امر موجب ایجاد درد می‌شود.
3. اختلال عملکرد تاندون تیبیال خلفی
این اختلال به دلیل پارگی، کشیدگی یا التهاب تاندون به وجود می‌آید. تاندون آسیب دیده نمی‌تواند وزن بدن را بین اجزای پا تقسیم کند در نتیجه باعث از بین رفتن قوس کف پا می‌شود.
علت کف پای صاف
ساختار کف پای ما دارای 26 استخوان، 33مفصل لایه به لایه، شبکه‌ای متشکل از 126 ماهیچه و 100 تاندون لیگمان است. اگر این قسمت‌ها کامل شکل بگیرند باعث ایجاد قوس پا می‌شوند. حال اگر هر کدام از این اجزا به مشکلی بربخورند به‌خصوص تاندون‌ها، باعث می‌شود قوس پا شکل نگیرد. در نتیجه وزن بدن بین اجزای پا تقسیم نمی‌شود و به کف پا فشار وارد می‌شود. این بیماری معمولا مادرزادی و ژنتیکی است ولی عوامل محیطی زیر هم بر آن موثر هستند.
- چاقی و اضافه‌وزن
- فشار بیش از حد به کف پا مثل پوشیدن کفش‌های نامناسب
- مشکلات عصبی
- سندروم داون
- آسیب‌هایی مثل شکستگی یا در‌رفتن استخوان پا
- دیابت
- آسیب‌های لیگمان‌ها
- بیماری فشار خون
- روماتیسم
- انحنای پاها
- تحرک نکردن به مدت طولانی
- بارداری
- سن بالا
- آرتریت روماتوئید
- فلج اطفال
نشانه‌ها و تشخیص صافی کف پا
آیا تا به حال شده که پس از انجام یک فعالیت ورزشی یا فعالیت فیزیکی مثل چند ساعت ایستادن، درد شدیدی را احساس کنید؟ شاید این نشانه‌ای از ابتلا به این بیماری باشد. البته این بیماری لزوما همراه با درد نیست و در مواردی می‌تواند با نشانه‌های زیر همراه باشد:
- وقتی که راه می‌روید پنجه‌های پای‌تان رو به بیرون قرار می‌گیرد.
- هنگامی که می‌ایستید لبه‌های داخلی پا به طور کامل روی زمین قرار می‌گیرد.
- قرارگرفتن پاشنه به سمت بیرون پا و ساییده‌شدن پاشنه کفش
- عریض‌شدن پا
- احساس درد در مچ، پاشنه، زانو و کمر
- ناتوانی در انجام حرکاتی مثل ایستادن بر روی انگشت‌های پا
دقیق‌ترین تشخیص مراجعه به پزشک مثل متخصص پزشکی درمانی است که می‌تواند صافی کف پا را تشخیص دهد. پزشک با معاینه بررسی حرکت پا، شکل کف پا و انجام آزمایشاتی مثل سی تی اسکن یا ام آر آی می‌تواند متوجه بیماری شما شود.
البته تکنیک‌هایی برای تشخیص این بیماری در خانه هم وجود دارد که در قسمت بعدی مقاله در مورد این روش‌ها بیشتر با شما صحبت خواهیم کرد.
چطور صافی کف پا را در خانه تشخیص دهیم؟
همان‌طور که گفته شد می‌توان در خانه هم این بیماری را تشخیص داد:
- پاهایتان را خیس کرده و بروی یک سطح خشک مثل بتن که رد پا را مشخص می‌کند، راه بروید. اگر رد پای خود را به صورت کامل مشاهده کردید و اثر پای شما کاملا مشخص شده بود، بدون نمایش گودی آن شما مبتلا به این بیماری هستید. در واقع در رد پای شما نوک انگشتان، پنچه‌پا و نوار اتصال این دو قسمت باید مشخص باشد.
- به کفش‌های خود نگاه کنید. به قسمت پاشنه بیشتر توجه کنید اگر این قسمت ساییده شده باشد، احتمال صافی در کف پا وجود دارد.
- به شکل پاهای خود هنگام ایستادن نگاه کنید. در کف پای سالم لبه‌های داخلی کف پا، روی زمین قرار نمی‌گیرد. همچنین باید بین قوس پا و زمین به اندازه یک سکه فاصله داشته باشد.
با عوارض و خطرات صافی کف پا بیشتر آشنا شوید!
- کمر درد
- گردن درد
- التهاب و درد در کف و قوزک پا
- دشوار بودن انجام حرکات ورزشی مربوط به پا
- دشواری در ایستادن‌های طولانی
- التهاب در رباط‌ها و آشیل پا
- تورم ماهیچه‌ها
- زانو درد
- خار پاشنه
- احساس درد هنگام دویدن
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
چون استخوان‌ها به صورت کامل تشکیل نشده و امکان درمان بهتری وجود دارد.
برای تشخیص و درمان صافی کف پا تخصص‌های زیادی وجود دارند که شما با توجه به نیاز خود می‌توانید به آنها مراجعه کنید. یکی از این تخصص‌ها که درمان خوبی برای این بیماری می‌تواند ارائه دهد، متخصص پزشکی ورزشی است. این تخصص با تمرکز بر بیماری‌های اسکلتی عضلانی و درمان از طریق حرکات ورزشی، دارو درمانی و رژیم مخصوص و … می‌تواند در درمان این بیماری نقش مهمی داشته باشد.
دکتر ناهید ونارجی با سال‌ها تجربه در درمان بیماری‌های اسکلتی عضلانی می‌توانند در درمان بیماری صافی کف پا به شما مشاوره داده و در درمان این مشکل به شما کمک کنند. برای راهنمایی بیشتر با شماره زیر تماس بگیرید.
درمان صافی کف پا
درمان‌های مختلفی برای این بیماری وجود دارد. در ادامه شما را با راه‌های درمان این بیماری آشنا خواهیم کرد اما بهتر است قبل از هر چیز به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
1- استفاده از آرتوز
آرتوز وسیله‌ای پزشکی است که برای کمک به یک عضو دارای نقص استفاده می‌شود. این وسیله باعث ازبین رفتن درد یا کاهش آن می‌شود. آرتوز با تمرکز بر بهبود وضعیت بدن و کاهش فشار بر پا عمل می‌کند. آرتوز پزشکی با قرار گرفتن درون کفش، وضعیت قوس پا را بهتر می‌کند. آرتوز‌ها در دو نوع بدون نسخه که با توجه به سایز کفش شما و آرتوز‌های کاستوم که با توجه به نسخه پزشک و کف پای شما ساخته می‌شود، موجود هستند.
2- کفش‌های مخصوص
ممکن است پزشک به شما برای درمان و تسکین درد توصیه کند که از کفش‌های مخصوص یا طبی استفاده کنید. البته این درمان بیشتر برای کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل این‌که استخوان پاها هنوز به طور کامل شکل نگرفته و استفاده از این کفش‌ها باعث می‌شود استخوان پا به درستی رشد کند.
3- دارو درمانی
پزشک ممکن است برای شما دارویی هایی مسکن و ضد التهاب برای درمان تجویز کند. مصرف این داروها به روند بهبود شما کمک می‌کند. البته بهتر است بدون تجویز پزشک خودسر دارو درمانی نکنید.
4- اصلاح عادت‌های غلط
شاید علت بیماری شما در عادت‌های غلط زندگی شما باشد. برای همین پزشک ممکن است توصیه کند که یک سری از کارها را انجام نداده و ترک کنید. مثلا افرادی که در شغل خود زیاد سرپا هستند پزشک به آنها توصیه می‌کند، مقدار این ایستادن را کم کرده و بیشتر بشینند. ممکن است پای شما دچار آسیب آشیل باشد و پزشک شما را از انجام یک‌سری از ورزش‌ها منع کند.
5- جراحی
در بزرگ‌سالان درمان و اصلاح این مشکل مقداری دشوار است. اگر نتوان این مشکل را رفع کرد و درد شدید شود، آن موقع پزشک ممکن است عمل جراحی را تجویز کند. این که چه نوع عملی را پزشک انجام دهد بستگی به استخوان‌های پا، تاندون‌ها و شرایط جسمی فرد دارد. البته بعد از جراحی، پا بین دو تا چهار ماه در گچ می‌ماند. این جراحی با توجه به نوع و شدت این بیماری به شیوه‌های مختلفی انجام می‌شود. البته ممکن است پزشک یک یا چند نوع شیوه را در جراحی شما به کار گیرد.
- انتقال تاندون: در این جراحی انتقال تادون به استخوان صورت می‌گیرد تا ساختار کف پا اصلاح شود.
- فیوژن: پزشک دست به اصلاح یا ترکیب مفاصل پا برای درمان می‌زند.
- شکاف استخوان: در این نوع جراحی یک استخوان تغییر می‌دهند تا از فشار روی مفصل کاسته شود.
6- ورزش درمانی
متخصص به شما یک سری از حرکات اصلاحی و ورزش‌ها را توصیه می‌کند. در واقع هدف از این کار اصلاح ساختار پا و کاهش درد است. پزشک به شما می‌گوید هر حرکت را چند بار در روز و به چه شکلی انجام دهید. به‌طور کلی حرکات زیر برای درمان این بیماری مناسب هستند.
- کشش پاشنه
بایستید و در حالی که دست‌های خود را به دیوار تکیه داده‌اید، یک پای خود را جلو بیاورید. پاشنه پاهایتان را محکم نگه داشته و به دیوار فشار وارد کنید این کار تا 30 ثانیه انجام دهید.
- لیفت قوس کف پا
بایستید و پاشنه‌ها را دقیقا زیر لگن قرار دهید؛ سپس وزن خود را بر پنجه‌ها و لبه‌های خارجی کف پا بیاندازید. در این حالت قوس پای خود را بالا بکشید.
- کشیدن ماهیچه‌های دوقولوی پشت ساق
صاف بایستید و پاشنه پاهای خود را بالا نگه دارید و پس از 5 ثانیه روی زمین بگذارید. می‌توانید برای تعادل از دیوار هم کمک بگیرید.
- تقویت عضلات کف پا
روی یک صندلی بشینید و جلوی پاهای خود یک حوله پهن کنید. حال پاهایتان را در انتهای حوله بگذارید. پاشنه‌های خود را روی زمین گذاشته و با کمک عضلات کف پا و انگشتان خود سعی کنید حوله را جمع کنید.
7- ماساژ پا با بطری یا توپ تنیس
این حرکت هم برای اصلاح قوس‌های پا انجام می‌شود. روی صندلی بشینید. پاهای خود را محکم بر زمین بگذارید. سپس یک توپ تنیس یا بطری (البته توپ تنیس بهتر است) روی زمین گذاشته و با قوس پا توپ را بچرخانید. این تمرین باعث کشیدگی رباط‌های پا می‌شود
8- کاهش وزن
یکی از دلایل از بین رفتن گودی کف پا، چاقی است. اضافه وزن بر اعضای بدن به خصوص پاها فشار بیشتری وارد می‌کند که موجب بروز این بیماری می‌شود. بهتر است برای درمان این بیماری، وزن خود را کاهش داده و به حد نرمال برسانید تا فشار از روی کف پا برداشته شود.
پیشگیری همیشه بهترین درمان است
خیلی خوب است که روش‌های پیشگیری از این بیماری را بدانید تا بعدا دوباره دچار این معضل نشوید.
متعادل نگه‌داشتن وزن بدن
اگر می‌خواهید روزی دچار این بیماری نشوید از همین الان بهتر است حواستان به وزن خود باشد. چاقی همیشه باعث بروز مشکلات زیادی می‌شود. اضافه وزن به مفصل‌ها، تاندون و استخوان کف پا فشار می‌آورد. همین موضوع باعث از بین رفتن قوس کف پا می‌شود. پس برای این‌که قوس کف پا آسیب نبیند، بهتر است همیشه وزن خود را در حالت نرمال نگه دارید.
استفاده از کفش‌های مناسب
خیلی از ما در طول شبانه روز چندین ساعت کفش پایمان است. پس خیلی مهم است از کفش‌های استاندارد و مناسب استفاده کنیم. کفشی که موجب فشار به پا شود، کفش نامناسبی است. مثلا کفش‌های پاشنه بلند باعث می‌شود فشار زیادی به پاشنه‌های پا بیاید. بهتر است استفاده از کفش‌های طبی و مناسب را جدی بگیریم.
خداحافظی با عدم تحرک
اگر می‌خواهید پاها و بدنی سالم داشته باشید پس تحرک سالم استاندارد را الگوی زندگی خود قرار دهید. تحرک سالم یعنی ورزش کردن. شما با انجام ورزش‌هایی مثل ورزش‌های قدرتی تحرک خود را بالا برده و پاهای سالم‌تری خواهید داشت.
نتیجه گیری
در این مقاله سعی کردیم راجب صافی کف پا حرف بزنیم. این بیماری به دلیل از بین رفتن قوس‌های کف پا به وجود می‌آید. این موضوع می‌تواند علت‌های مختلفی داشته باشد که شایع‌ترین علت آن وراثتی‌ست. همچنین درمان‌های مختلفی برای این بیماری معرفی کردیم که بهترین و اصولی‌ترین درمان مراجعه به پزشک است. بهتر است با داشتن یک سبک زندگی سالم و پیشگیری از این بیماری، سلامت و آینده خود را تضمین کنید. دکتر ونارجی متخصص پزشکی ورزشی با تجربه سال‌ها درمان انواع صافی کف پا می‌توانند در درمان این بیماری به شما کمک کنند. اگر نیاز به مشاوره تخصصی دارید با شماره زیر تماس بگیرید.
تجربه شما از صافی کف پا چیست؟ آیا شما به این بیماری مبتلا شده‌اید؟ چه راه‌درمانی را انتخاب کرده‌اید؟ ممنون می‌شویم نظرات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
آیا صافی کف پا موجب معافیت از خدمت سربازی می‌شود؟
بله معاف می‌شوید البته اگر مدرک لیسانس یا مقاطع بالاتر را داشته باشید، مشمول این تبصره نخواهید شد.
چطور مطمئن شوم درد پا‌هایم مربوط به همین بیماری است؟
مطمئن‌ترین راه مراجعه به پزشک و عکس‌برداری از پاهای شماست.
آیا کف پای صاف موجب ایجاد بیماری‌های دیگر هم می‌شود؟
بله؛ به دلیل بر هم خوردن توازن وزن ممکن است موجب اختلالاتی در ستون فقرات شود.