متاسفانه درد پایین کمر، شتری است که در خانه اکثر ما آدم‌ها می‌خوابد! اگر در خیابان راه بروید و از مردم بپرسید آیا تا به‌حال این درد را تجربه کرده‌اند، اکثر آن‌ها جوابشان مثبت است. این درد کلافه‌کننده ربطی به سن و سال ندارد و می‌تواند در هر سنی که باشیم به سراغ ما بیاید. اما مهم است که با علت، علائم و روش‌های پیشگیری و درمان درد پایین کمر بیشتر آشنا شویم تا از آمدن این مهمان ناخوانده جلوگیری کنیم یا اگر همین الان هم به سراغ ما آمده، یاد بگیریم که چطور با او کنار بیاییم. پس همراه ما باشید.
با درد پایین کمر بیشتر آشنا شویم
وزن بالا تنه روی پایین کمر است. همچنین پایین کمر وظایف دیگری را هم دارد. ما به‌خاطر پایین کمر است که می‌توانیم بنشینیم، خم شویم و راه برویم. اعصاب مهمی در این قسمت قرار دارند که به عضلات لگن و پا قدرت می‌دهند. دلایل درد پایین کمر متفاوت است. گاهی اوقات به دلیل آسیب رسیدن به ماهیچه‌ها، اعصاب و رباط‌های پایین کمر، این قسمت آسیب می‌بیند و باعث می‌شود که ما درد شدیدی را تجربه کنیم. در ادامه این عارضه را بهتر می‌شناسیم.
انواع
درد پایین کمر را می‌توان به انواع مختلفی دسته‌بندی کرد.
1- حاد
این نوع درد به‌طور ناگهانی شروع می‌شود و معمولا در طول شش هفته خوب می‌شود. دلیل این کمر درد می‌تواند کشیدگی یا آسیب عضلات یا رباط‌های پایین کمر باشد.
2- مزمن
این نوع کمر درد بیشتر از سه ماه طول می‌کشد و دلایل آن می‌تواند آرتریت، تنگی نخاع یا فتق دیسک باشد.
3- رادیکولار
وقتی عصب‌های پایین کمر فشرده و یا تحریک می‌شوند، درد رادیکولار اتفاق میوفتد. این نوع باعث درد شدید و شلاقی در قسمت پایین پا می‌شود.
4- درد ارجاعی
درد ارجاعی در پایین کمر احساس می‌شود اما این درد باعث به وجود آمدن مشکل در قسمتهای دیگر بدن مثل کلیه‌ها یا دستگاه گوارش می‌شود.
5- اسپاسم عضلانی
اسپاسم عضلانی به‌خاطر انقباض سریع و غیرارادی عضلات پایین کمر به وجود میاید و می‌تواند به‌دلیل کشیدگی عضلات یا وضعیت نامناسب باشد.
6- درد سیاتیک
این درد به‌دلیل تحریک یا فشرده شدن عصب سیاتیک است و از پایین کمر تا سر انگشتان پا ادامه پیدا می‌کند. سیاتیک می‌تواند باعث ضعف، بی‌حسی و درد در پاها شود.
درد پایین کمر چه علائمی دارد؟
درد در پایین کمر معمولا با ترکیبی از علائم زیر خودش را نشان می‌دهد.
1- درد مبهم و شدید
معمولا کسانی که از درد در پایین کمر رنج می‌برند از یک درد مبهم و دردناک صحبت می‌کنند که در کمرشان باقی می‌ماند. این درد می‌تواند با محدودیت حرکتی، گرفتگی عضلات و یا درد در لگن همراه باشد.
2- دردی که حرکت می‌کند
در این مورد درد از پایین کمر شروع شود معمولا به باسن و پاها هم می‌رسد. این درد همراه با احساس سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی است.
3- دردی که با نشستن طولانی مدت بدتر می‌شود
در این حالت فرد وقتی زمان زیادی را می‌نشیند درد شدیدی را در پایین کمر خود احساس می‌کند. این درد به‌خاطر وارد شدن فشار به دیسک‌های کمر است.
دلایل درد پایین کمر
درد در پایین کمر دلایل زیادی دارد که در ادامه چند مورد آن را با هم بررسی می‌کنیم.
1- کشیدگی رباط‌ها یا عضلات
اگر چیز سنگینی را بلند کنید یا به طور ناگهانی کمر خود را بچرخانید ممکن است عضلات و رباط‌های کمر شما دچار کشیدگی شود. کشیدگی یکی از دلایل اصلی این درد است.
2- لغزش دیسک
دیسک‌ها در بین مهره‌های ستون فقرات مثل یک بالش کوچک ضربه‌گیر عمل می‌کنند. اگر به هر دلیلی دیسک‌ها از جای خود تکان بخورند، می‌توانند به اعصاب پایین کمر فشار وارد کنند و باعث درد در این ناحیه شوند.
3- آرتریت
وقتی مفاصل دچار التهاب می‌شوند به آن آرتریت می‌گویند. این التهاب می‌تواند مفاصل ستون فقرات را هم درگیر کند و معمولا با درد شدید، ورم و سفتی همراه است و باعث محدودیت و درد در پایین کمر می‌شود.
4- تنگی کانال نخاعی
یکی دیگر از دلایل درد در پایین کمر تنگی کانال نخاعی است که می‌تواند به اعصاب کمر فشار زیادی را وارد کند.
5- ضربه
دررفتگی یا شکستگی ستون فقرات می‌تواند باعث بروز درد در پایین کمر شود. کمردردی که بعد از حادثه و ضربه ایجاد می‌شود را باید جدی گرفت و زیر نظر پزشک آن را درمان کرد.
6- آرتروز
آرتروز به دلیل پارگی و سابیدگی دیسک و مفاصل اتفاق میوفتد و باعث بروز درد و التهاب در کمر می‌شود. آرتروز کم کم به وجود میاید و با افزایش سن بیشتر می‌شود.
چند راه‌حل مفید برای پیشگیری از درد پایین کمر
چند راه ساده اما مفید برای پیشگیری از این درد وجود دارد که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم:
1- ورزش کنید!
تقویت عضلات کمر، شکم و پاها باعث حمایت بیشتر از ستون فقرات می‌شود و این شانس بزرگی است تا کمتر به کمردرد مبتلا شویم.
2- قوز نکنید!
سعی کنید موقع نشستن و ایستادن شانه‌ها را به سمت عقب و سینه را به سمت جلو بکشید. سرتان را در وضعیتی نگه دارید که گوش‌ها با شانه‌ها موازی باشند.
3- از استرس دوری کنید!
استرس می‌تواند باعث تنش عضلانی و کمردرد شود. پس در طول روز آرامش خود را حفظ کنید. نفس عمیق بکشید و چند دقیقه از روزتان را به مدیتیشن و یوگا اختصاص دهید.
4- استانداردها را رعایت کنید!
کار کردن در وضعیتی غیراستاندارد یکی از دلایل درد پایین کمر است. اگر کار شما طوری است که در طول روز ساعت‌های زیادی را پشت کامپیوتر می‌نشینید. حتما از صندلی و میز استاندارد استفاده کنید. همچنین ارتفاع مانتیور را طوری تنظیم کنید که دقیقا رو‌به‌روی چشمان شما باشد تا مجبور نشوید سرتان را خم کرده و به صفحه نگاه کنید.
چند روش خانگی برای درمان درد پایین کمر
در ادامه چند روش به شما معرفی می‌کنیم که می‌تواند برای درمان درد خفیف یا کمتر کردن درد مزمن و شدید به شما کمک کند. این روش‌های خودمراقبتی به‌راحتی قابل انجام است.
1- وقت استراحت است!
تعداد زیادی از کمردردها را می‌توان با کمی استراحت درمان کرد. البته این استراحت نباید بیشتر از چند روز طول بکشد چون کم تحرکی بیش از حد برای ستون فقرات خوب نیست.
2- اصلاح فعالیت
توصیه ما این است که فعال بمانید اما فعالیت‌هایی که درد شما را بیشتر می‌کند انجام ندهید. به عنوان مثال اگر ایستادن پشت سینک درد شما را زیاد می‌کند این کار را انجام ندهید. یا اگر کار شما به صورتی است که باید مدت طولانی روی صندلی بنشینید، هر نیم ساعت یکبار بلند شوید و چند دقیقه راه بروید. به حداقل رساندن کارهایی که دردتان را چند برابر می‌کند به درمان کمردرد شما کمک می‌کند.
3- گرما یا سرما درمانی
اگر علت درد پایین کمر شما به‌خاطر التهاب است می‌توانید از کمپرس آب سرد استفاده کنید. در موارد دیگر برای کم کردن درد خود به شما پیشنهاد می‌کنیم یک دوش آب گرم بگیرید یا از کیسه آب گرم استفاده کنید. آب گرم عضلات را شل کرده و جریان خون را زیاد می‌کند. با افزایش جریان خون، اکسیژن و مواد مغذی به عضلات می‌رسد و درد شما کمتر می‌شود.
4- ورزش‌های هوازی
به‌طور کلی هر ورزشی که ضربان قلب را برای مدت طولانی بالا ببرد، برای سلامتی مفید است. فعالیت‌های ورزشی منظم به انعطاف‌پذیری ستون فقرات کمک می‌کند. ورزش‌های هوازی مثل ایروبیک جریان خون را افزایش می‌دهند و افرادی که مرتب ورزش می‌کنند از کمردرد گلایه کمتری دارند. شما علاوه بر ایروبیک می‌توانید به پیاده‌روی بروید، از آب‌درمانی کمک بگیرید یا از دوچرخه‌های ثابت استفاده کنید.
هر ورزشی که ضربان قلب را برای مدت طولانی افزایش دهد، برای بدن مفید است. فعالیت بدنی منظم برای حفظ دامنه حرکتی و انعطاف پذیری ستون فقرات سالم مهم است. هنگامی که ساختارهای ستون فقرات برای مدت طولانی استفاده نمی شود، سفتی و ناراحتی می تواند بدتر شود.
تشخیص درد پایین کمر
برای تشخیص علت درد در پایین کمر بهتر است به پزشک مراجعه کنید. معاینه به صورت زیر اتفاق میوفتد.
1- سابقه پزشکی
قبل از معاینه فیزیکی پزشک سوالاتی در مورد علائم و سابقه پزشکی شما می‌پرسد. سوال‌ها در مورد موضوعات زیر هستد.
- اطلاعاتی در مورد علائم فعلی
آیا در ساعات خاصی از روز مثل وقتی که از خواب بیدار می‌شوید درد را احساس می‌کنید؟ این درد تا کجا منتشر می‌شود؟ علائم دیگری مثل ضعف را هم همراه درد احساس می‌کنید؟
- سطح فعالیت
در طور روز چقدر فعالیت می‌کنید؟ هر چند وقت یکبار ورزش می‌کنید؟
- عادت‌های خواب
در طول شبانه روز چند ساعت می‌خوابید؟ از چه نوع تشک و بالشی استفاده می‌کنید؟
- وضعیت بدن
معمولا به صورت خمیده می‌نشینید یا صاف؟ در چه صورتی احساس راحتی می‌کنید؟
- صدمات قبلی
آیا اخیرا آسیب دیده‌اید؟ آیا قبلا آسیبی دیده‌اید که فکر می‌کنید به کمر درد الان شما ربطی داشته باشد؟
پزشک با جواب‌های شما یک تصویر کامل از زندگی روزمره‌تان به دست می‌آورد. سابقه پزشکی معمولا قوی‌ترین راه برای تشخیص علت بیماری است.
2- معاینه فیزیکی
هدف از معاینه فیزیکی پیدا کردن علت اصلی درد است. یک معاینه فیزیکی معمول به روش زیر انجام می‌شود.
- لمس کردن
پزشک با دست ستون فقرات شما را لمس می‌کند تا اگر کمر درد شما به علت گرفتگی عضلات است، متوجه شود.
- معاینه عصبی
پزشک برای اینکه متوجه شود علت درد پایین کمر شما مربوط به اعصاب است یا خیر از معاینه عصبی استفاده می‌کند.
- تست دامنه حرکت
در این مرحله از شما می‌خواهند خم شوید یا کمر خود را بپیچانید. این کار برای پیدا کردن موقعیت‌هایی است که درد شما تشدید می‌شود.
3- تصویر برداری
اگر پزشک شما هنوز علت درد پایین کمر را پیدا نکرده باشد یا در آن شک داشته باشد؛ برای شما تصویربرداری را تجویز می‌کند تا با استفاده از تصاویر دقیق‌تر بتواند علت را تشخیص دهد. تصویربرداری به سه روش زیر انجام می‌شود.
- تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس
- ام آر آی
- سی تی اسکن
چه زمانی درد پایین کمر را جدی بگیریم؟
در ادامه با چند هشدار جدی در مورد درد در پایین کمر آشنا می‌شویم و اگر کمر درد شما همراه با این علائم بود حتما به پزشک مراجعه کنید.
- تب
- دردی که نه بهتر و نه بدتر می‌شود
- بی‌حسی در کشاله ران
- از دست دادن کنترل ادرار
- ضعف در پاها
جمع بندی
در این مقاله با انواع درد پایین کمر، علت، علائم و روش‌های پیشگیری و درمان آن آشنا شدیم. درد در پایین کمر عارضه‌ی رایجی است و در هر سنی می‌تواند اتفاق بیوفتد. اگر از این درد کلافه شده‌اید و فکر می‌کنید برای درمان خود نیاز به یک پزشک باتجربه دارید می‌توانید روی کمک دکتر ناهید ونارجی حساب کنید. دکتر ونارجی تخصص پزشکی ورزشی دارند و می‌توانند در زمینه‌ی دردهای اسکلتی عضلانی به شما کمک کنند. ایشان از روش‌های درمانی زیر استفاده می‌کنند.
- آب‌درمانی
- مزوتراپی
- ماساژدرمانی
- استیمولاتور
- طب‌سوزنی
- مگنت‌تراپی
- ورزش‌درمانی
- و…
شما می‌توانید برای مشورت با پزشک و تعیین وقت با شماره زیر تماس بگیرید.
اگر تجربه‌ای از درمان درد پایین کمر دارید، خوشحال می‌شویم که در قسمت کامنت آن را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
1- سریع‌ترین روش درمان درد پایین کمر چیست؟
ورزش! برای کمتر شدن درد خود شنا، یوگا و پیاده‌روی را امتحان کنید.
2- کمبود ویتامین دی در مبتلا شدن به درد پایین کمر موثر است؟
البته! کمبود این ویتامین می‌تواند باعث درد در پایین کمر، گردن‌درد و اسپاسم عضلانی بشود.
3- آیا برای درمان این درد باید جراحی کرد؟
در اکثر موارد خیر. درد در پایین کمر معمولا با استراحت، دارودرمانی، فیزیوتراپی و تغییر روش زندگی درمان می‌شود. اما در مورادی ممکن است پزشک جراحی را توصیه کند.