یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ستون فقرات که اغلب با دردهای شدیدی همراه است، تنگی کانال نخاعی است. حتما می‌پرسید که کانال نخاع کجاست؟ ستون فقرات به مهره‌هایی گفته می‌شود که روی هم می‌لغزند، در بین این مهره‌ها کانال نخاعی وجود دارد و نخاع در این کانال قرار گرفته است. از سوراخ‌های بین مهره‌ها عصب نخاعی بیرون می‌آید که اعصاب محیطی بدن را تشکیل میدهد. اگر جا برای عصب‌های نخاعی تنگ شود، دکتر تشخیص میدهد که فرد بخاطر تحت فشار قرار گرفتن اعصاب نخاعی، به این عارضه در کانال نخاعی دچار شده است. برای آشنایی با این عارضه و روش‌های درمانی آن تا پایان مطلب همراه ما باشید.
علت تنگی کانال نخاع
علت این عارضه در ستون فقرات متفاوت است و تشخیص آن فقط با مراجعه به پزشک امکان‌پذیر است. اما سایت ما از طریق مشورت با بهترین کارشناسان و متخصصین در زمینه ارتوپد، شایع‌ترین علت تنگی کانال نخاعی را برای شما عزیزان لیست کرده است. با مطالعه موارد زیر، با شایع‌ترین علت‌های این عارضه دردناک آشنا می‌شوید.
· ساییدگی استخوان‌ها
بین مهره‌های ستون فقرات غضروف وجود دارد تا استخوان‌ها به هم ساییده نشوند و از بین نروند. زمانی که غضروف از بین برود، مشکلی به نام آرتروز خودش را نشان میدهد. آرتروز باعث ساییدگی استخوان‌ها می‌شود و بدن شروع به ساختن استخوان جدید می‌کند. وقتی این استخوان بزرگ می‌شود، فاصله بین مهره‌ها کم می‌شود و بدیهی است که اعصاب بین مهره‌ها دچار تنگی شود و ساییدگی استخوان و آرتروز زمینه بروز تنگی در ناحیه کانال نخاعی را به وجود بیاورد.
· هرنیا
عارضه‌هایی مثل هرنیا یا بیرون زدگی دیسک گردن و کمر، اعصاب بین مهره‌ها را تحت فشار قرار میدهد و فضای بین مهره‌ای را تنگ می‌کند. با همین روش فرد به تنگی ناحیه کانال نخاعی دچار می‌شود.
· آسیب دیدگی مهره‌های ستون فقرات
زمانی که در حادثه‌ای مثل تصادف ستون مهره‌ها آسیب ببیند، ممکن هست که در زمان بهبودی عصب‌ها دچار تنگی شود و به مرور فرد به تنگی ناحیه کانال نخاع دچار شود.
· بروز کیست در بین مهره‌ها
رشد زائدی مثل کیست باعث فشار به عصب بین مهره‌ها می‌شود و به مرور کانال نخاعی را دچار تنگی می‌کند.
· بیماری‌های مادرزادی
ممکن است نوزاد تازه متولد شده به صورت مادرزادی دچار عارضه تنگی کانال نخاعی باشد که پزشک با جراحی آن را برطرف می‌کند.
شاید درمان این عارضه در بدن سخت باشد ولی غیر ممکن نیست. اگر به موقع بفهمید که کانال نخاعی شما بخاطر علت‌هایی مثل آتروز، ساییدگی استخوان‌ها و… دچار تنگی شده است، به راحتی می‌توانید با کمک راهکارهای پزشکی خود را درمان کنید. برخی درمان‌ها مثل برنامه ورزشی منظم، فعالیت‌های بدنی مناسب و… نیاز به دارو ندارد و اگر به درستی انجام شود خیلی سریع شما را به نتیجه می‌رساند.
علائم تنگی کانال نخاعی
کانال نخاعی در هر قسمت از ستون فقرات دچار تنگی می‌شود ولی بیشتر این عارضه خودش را در ناحیه کمر و گردن نشان میدهد. اگر حس می‌کنید که کانال نخاع شما با این عارضه روبرو شده است، موارد زیر را مطالعه کنید تا ببینید که آیا شما این علائم را دارید یا نه.
· علائم تنگی کانال نخاع در ناحیه گردن
- احساس درد در ناحیه گردن ممکن است یکی از علت‌های دچار شدن به این بیماری باشد.
- اگر در ناحیه دست، پا یا بازو احساس گز گز کردید، ممکن است به این عارضه دچار شده باشید. این علائم زمانی در این نواحی بروز پیدا می‌کند که دیسک گردن ناحیه عصب را تحت فشار قرار داده باشد. اگر شما در نواحی دست، پا یا بازور احساس ضعف هم کنید، ممکن است دلیلش بروز عارضه تنگی در کانال نخاع باشد.
- مشکلات تعادلی یکی از شایع‌ترین علائم تنگی در کانال نخاعی است.
- اگر شما هنگام نوشتن یا بستن دکمه پیراهن خود مشکل دارید و نمی‌توانید این کار را به درستی انجام دهید، ممکن است که این عارضه در وجود شما شدید شده باشد و باید سریعا به آن رسیدگی کنید.
- اگر این بیماری در ناحیه ستون فقرات زود تشخیص داده نشود، اختیار کنترل روده یا مثانه را از فرد می‌گیرد و این زمانی اتفاق می‌افتد که این بیماری در بدن شدید شده باشد.
· علائم تنگی کانال نخاعی در ناحیه کمر
- درد خفیف یا حس سوزش یا حساسیت در ناحیه کمر یکی از مهمترین علائم تنگی کانال نخاع است. ممکن است این درد ثابت نباشد و در طول زمان بهبود پیدا کند.
- سیاتیک یکی از علائم شایع تحت فشار قرار گرفتن اعصاب نخاعی است. این درد از لگن شروع می‌شود و معمولا تا پایین کشیده می‌شود.
- سنگینی پاها که منجر به گرفتگی یا خواب رفتن پا می‌شود، یکی از دلایل مهم این عارضه است.
- زمانی که در ناحیه لگن یا پا احساس بی‌حسی می‌کنید، ممکن است که با این بیماری درگیر شده باشید.
- از آنجایی که عصب بخش در عارضه تنگی کانال نخاعی تحت فشار قرار می‌گیرد، ضعف ساق پا هم یکی از شایع‌ترین علائم این بیماری است.
- اگر در هنگام ایستادن طولانی مدت، راه رفتن یا حرکت در سراشیبی احساس درد می‌کنید و این درد هر لحظه شدیدتر می‌شود، ممکن است که به این عارضه دچار شده باشید. افزایش درد هنگام خم شدن یا راه رفتن در سر بالایی هم یکی دیگر از دلایل ابتلا به این بیماری است.
- از دست دادن کنترل مثانه یا روده هم زمانی که این عارضه شدید شده باشد، یکی از علائم شایع این بیماری است.
اگر هر یک از علائم بالا را داشتید، برای درمان به سراغ پزشک معالج بروید. شاید تصور شما این باشد که درمان فقط با دارو یا عمل جراحی امکان‌پذیر است اما جالب است بدانید که روش‌های درمانی دیگری هم وجود دارد که در مطلب بعدی در خصوص آن با شما صحبت می‌کنیم.
درمان تنگی کانال نخاعی
برای درمان این عارضه بر حسب شدت بیماری و میزان فشردگی عصب‌ها روش‌های متفاوتی وجود دارد. این روش‌ها عبارتند از:
· مصرف دارو
مسکن‌های ضد التهابی غیر استروئیدی مثل ناپروکسن، ایبوپروفن و ژلوفن و همچنین مصرف استامینوفن برای درمان درد در ناحیه کانال نخاعی پیشنهاد شده است. داروهای شل کننده عضلات و مسکن‌های قوی مثل مورفین هم معمولا با دستور پزشک باعث درمان این عارضه می‌شود.
· عمل جراحی
زمانی که علائم بیماری خیلی شدید هست و تحمل آن برای بیمار سخت است، پزشک روش عمل جراحی را پیشنهاد می‌کند. البته احتمال اینکه پزشک این روش را پیشنهاد کند، خیلی کم است و معمولا گزینه آخر این روش است.
· درمان با داروهای گیاهی
مصرف داروهای گیاهی یک روش درمانی کم خطر و کم عوارض است که معمولا افراد از آن استقبال می‌کنند. روغن‌های گیاهی مثل سیاه دانه و روغن بنفشه، مصرف عرقیجات مانند خارخاسک و دمنوش‌هایی مثل آویشن یک راه موثر برای درمان تنگی کانال نخاعی است.
· پیاده روی
یکی از موثرترین روش‌های برای درمان این عارضه پیاده‌روی است که معمولا توسط پزشکان زیادی پیشنهاد می‌شود. پیاده‌روی میزان انعطاف‌پذیری در بدن را افزایش میدهد و باعث تسکین درد می‌شود.
· ورزش و انجام حرکات اصلاحی
یکی از موثرترین روش‌ها برای درمان این بیماری انجام حرکت‌های اصلاحی برای بهبود ستون فقرات است. البته هر ورزشی برای بهبود مناسب نیست و اشتباه انجام دادن برخی حرکات می‌تواندآسیب و صدمه بیشتری را به شما وارد کند. به شما توصیه می‌کنیم که برای گرفتن برنامه ورزشی مناسب و انجام حرکاتی که به بهبود شما کمک کند، حتما با یک پزشک ورزشی مناسب مشورت کنید.
گاهی اوقات پزشک معالج برای درمان این درد علاوه بر دارو و معالجه پزشکی روش‌هایی مثل ورزش یا پیاده‌روی را هم برای بیماران توصیه می‌کند. در بیماری‌های مربوط به غضروف و استخوان، ورزش و انجام حرکات اصلاحی بهترین روش برای درمان سریع‌تر است. به شما توصیه می‌کنیم که حتما برای درمان خود در کنار دارو به یک پزشک ورزشی هم مراجعه کنید.
چه زمانی برای درمان تنگی کانال نخاعی به متخصص پزشکی ورزشی مراجعه کنیم؟
یکی از متداول‌ترین سوالات بیماران در فضای اینترنت این است که چه زمانی برای درمان مشکلات مربوط به ستون فقرات به پزشک ورزشی مراجعه کنند؟ این سوال بسته به شرایط بیمار متفاوت است. معمولا افراد برای دوره نقاهت پس از عمل به سراغ درمان این عارضه می‌روند اما بهتر است قبل از اینکه مشکل حاد شود، به سراغ پزشک ورزشی بروید چون حرکات اصولی و مناسب باعث بهبود وضعیت ستون فقرات می‌شود. اگر در ناحیه نخاعی احساس درد کردید، بهترین روش درمانی، مراجعه به پزشک ورزشی و انجام تمرینات و حرکات اصلاحی به شیوه‌ای صحیح است. شاید برایتان سوال شده باشد که پزشک ورزشی باید دارای چه مشخصات و ویژگی‌هایی باشد که بتوانیم برای گرفتن حرکات اصلاحی به آن مراجعه کنیم؟ در مطلب بعدی به این سوال به طور مفصل پاسخ خواهیم داد.
ویژگی‌های پزشک ورزشی خوب برای درمان تنگی کانال نخاعی
پزشک ورزشی فردی است که دارای تخصص در امر ورزش و درمان است. فرد متخصص می‌تواند با معاینه نوع درد و میزان شدت بیماری را تشخیص بدهد و مطابق با عارضه‌ای که برای بیمار پیش آمده به جای دارو، ورزش تجویز کند. ورزش صحیح و حرکات اصلاحی باعث می‌شود که استخوان‌ها در جای درستی قرار بگیرد و وضعیت بیمار رو به بهبود برود. ویژگی‌های پزشک ورزشی عبارت است از:
· قدرت تشخیص درست بیماری
پزشک باید بتواند میزان شدت عارضه را در وجود بیمار تشخیص بدهد تا مطابق با بیماری او برایش ورزش تجویز کند. اگر حرکات اصلاحی که پزشک میدهد، برای بیمار سخت و سنگین باشد، ممکن است به استخوان‌ها آسیب بزند. برای مطمئن شدن از حاذق بودن پزشک در این زمینه بهتر است که به مدارک و سوابق کاری‌اش نگاهی بیندازید. معمولا اکثر پزشک‌های ورزشی سایت دارند و می‌توانید با ورود به سایت در این زمینه اطلاعات کسب کنید.
· رفتار درست با مراجعین
پزشکی که برای مراجعینش وقت می‌گذارد و به حرف‌های آن‌ها گوش میدهد، می‌تواند مطابق با حالت و میزان توانایی بدنی بیماران به آن‌ها حرکات اصلاحی را پیشنهاد بدهد.
· کار کردن در محیط کاری سالم و ایمن
یک متخصص پزشکی ورزشی خوب در یک مرکز تراپی عالی کار می‌کند. دستگاه‌های ایمن و سالم در یک مرکز تراپی باعث می‌شود که بیمار دچار آسیب نشود. اگر یک مرکز تراپی از تجهیزات قدیمی و نا امن استفاده کند، بیماری را در وجود بیمار تشدید می‌کند.
شاید تشخیص تخصص و توانایی‌های یک پزشک ورزشی برای شما سخت باشد، ما به شما پیشنهاد می‌کنیم که برای یافتن یک پزشک ورزشی خوب با کارشناسان سایت ما تماس بگیرید تا شما را راهنمایی کنند.
نتیجه‌گیری
تحت فشار قرار گرفتن عصب نخاعی یک عارضه دردناک است که به دلیل حادثه، انجام فعالیت‌های بدنی نامناسب یا پیری در بدن بروز می‌کند. پیشنهاد ما به شما این است که برای درمان این بیماری حتما در کنار درمان‌های دارویی به پزشک ورزشی هم مراجعه کنید تا به بهبود وضعیت شما کمک کند. دقت داشته باشید که هر فردی که برنامه ورزشی میدهد، صرفا پزشک ورزشی خوبی نیست. شما برای اینکه این عارضه را درمان کنید، باید به سراغ فردی کاردان بروید تا با یک برنامه ورزشی منظم به شما کمک کند تا دوباره بهبود پیدا کنید. دکتر ناهید ونارجی در این زمینه متخصص است و شما می‌توانید از طریق مشاوران سایت با این پزشک حاذق ارتباط بگیرید.