ورزش درمانی روشی بود که هیچکس از کاربردهای آن آگاه نبود! یک روز بیماری به سراغ یک پزشک متخصص رفت و گفت: برای درمان آرتروز چه کار کنم؟ پزشک گفت: حتما ورزش کن. ولی بیمار نمی‌دانست چه ورزشی کند چون انجام حرکات ورزشی باعث افزایش درد می‌شد. به همین خاطر یک نفر او را به ورزش درمانی تشویق کرد و بیمار طی یک مدت کوتاه احساس دردش کاهش یافت. پس از آن این روش در سراسر دنیا برای درمان آرتروز و دردهای مفصلی به عنوان یک روش درمانی رایج و پر طرفدار شناخته شد. مهمترین مزایای ورزش درمانی این است که یک روش درمانی غیر تهاجمی و کم خطر است. برای آشنایی با کاربردهای و مزایای درمان از طریق ورزش تا پایان این مقاله همراه ما باشید. این مقاله بر اساس دانش بهترین پزشک‌های ورزشی در سراسر کشور تهیه شده است.
ورزش درمانی چیست؟
زمانی که احساس درد می‌کنید یا از ناحیه غضروف و استخوان‌ها آسیبی متوجه شما می‌شود، یکی از بهترین راه‌هایی که به درمان شما کمک می‌کند بازسازی بافت‌‌ها در ناحیه غضروف و استخوان است که این کار از طریق ورزش درمانی صورت می‌گیرد. ورزش درمانی به کلیه فعالیت‌های فیزیکی گفته می‌شود که به بازسازی، حفظ تقویت استفامت، انعطاف‌پذیری، ثبات و تعادل بدن تاکید دارد. بسیاری از بیماران ادعا می‌کنند که با درمان از طریق ورزش در سریع‌ترین زمان ممکن بیماری‌هایشان بهبود پیدا کرده و دردهایشان کم شده است.
ورزش درمانی برای درمان بیماری‌ها و اختلالات عصبی، ماهیچه‌ای و اسکلتی توصیه شده است. روش‌های درمان از طریق ورزش متفاوت است و پزشک ورزشی با توجه به تشخیص بیماری برای درمان از تجهیزات میکانیکی، جریان الکتریکی، مانورهای دستی، تمرینات ورزشی، پرتوهای فرابنفش، پرتوهای فروسرخ، گرما، جریان برق و… استفاده می‌کند. کلینیک‌های متعددی به درمان از طریق ورزش مشغول هستند چون این روش پزشکی علاوه بر پیشگیری و درمان بیمای، سطح سلامت افراد را بالا می‌برد و باعث بهبود کیفیت زندگی می‌شود.
مزایای ورزش درمانی چیست؟
. پیشگیری از عوارض پیری
زمانی که فرد وارد سنین پیری و میانسالی می‌شود شروع به از دست دادن توده عضلانی و تراکم استخوان می‌کند. بسیاری از زنان بالای 30 سال بخاطر پا گذاشتن در سن از مشکل شلی پوست، درد مفصل‌ها و پوکی استخوان رنج می‌برند. طبق آخرین تحقیقات پزشکی ورزش کردن و انجام تمرینات قدرتی، تراکم مواد معدنی استخوان‌ها را بهبود می‌بخشد و در نتیجه از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند. با انجام تمرینات قدرتی که زیر نظر پزشک ورزشی انجام می‌شود، قدرت و استقامت عضلانی بدن افزایش پیدا می‌کند و از مشکلات پیری جلوگیری می‌شود.
. کاهش دردهای مفاصل
گاهی به خاطر آسیب‌های ناشی از تصادف یا بیماری و همچنین بخاطر انجام فعالیت‌های نادرست ورزشی فرد در نواحی مفصلی مثل زانو، شانه، آرنج، مچ دست، مچ پا و… احساس درد می‌کند. درمان از طریق ورزش و انجام حرکات ورزشی باعث می‌شود که فرد دیگر احساس درد نکند. درمان از طریق ورزش دردهای آرتروز مفاصل را هم کاهش می‌دهد و با استفاده روش‌هایی مثل الکترومغناطیس درمانی و…. در برخی مواقع باعث درمان آرتروز می‌شود. یکی از مهمترین فواید ورزش درمانی، درمان آرتروز است و در علم پزشکی امروز بیشتر پزشکان متخصص به بیماران خود که دچار آرتروز شده‌اند مراجعه به پزشک ورزشی را توصیه می‌کنند.
. کاهش درد در ناحیه ستون فقرات و نواحی کمری لگنی
معمولا پشت میز نشین‌ها یا افرادی که فعالیت‌های سنگین بدنی انجام می‌دهند با مشکل درد در ناحیه ستون فقرات و نواحی کمری لگنی روبرو می‌شوند. درمان از طریق ورزش سروکارش با عضلات و استخوان‌ها است و به درمان درد کمک می‌کند.
. کاهش عوارض ناشی از جراحی‌های ارتوپدی
پس از جراحی افراد معمولا با احساس درد، وجود زخم، جراحت و… روبرو می‌شوند.
. حفظ سلامتی و پیشگیری از دردهای مفصلی و عضله‌ای
یکی از روش‌هایی که به شما کمک می‌کند تا از خیلی از بیماریهای مفصلی و عضله‌ای جلوگیری کنید استفاده از ورزش درمانی است. انجام حرکات اصلاحی به شیوه‌ای صحیح باعث می‌شود که فرد بدن سالمی داشته باشد. اگر شما برای گرفتن یک برنامه ورزشی پیش متخصص نروید و به صورت خودسر ورزش کنید این مسئله می‌تواند به شما آسیب برساند. انجام ورزش‌های ناسالم و سنگین برای بدن‌هایی که آماده نیست، ضررهای زیادی دارد. ورزش‌های سنگین نه تنها باعث بهبود نمی‌شود بلکه ضرر هم دارد. توصیه می‌شود که حتما از پزشک ورزشی یک برنامه منظم ورزشی بگیرید تا بتوانید به سلامت بدن خود کمک کنید.
. کاهش وزن و جلوگیری از عوارض چاقی
چاقی و افزایش وزن ضررهای زیادی دارد. وقتی وزن زیاد شود، استخوان‌ها و عضلات فشار زیادی را تحمل می‌کنند و به مرور دچار ساییدگی یا شکستگی می‌شوند. افرادی که اضافه وزن زیادی دارند معمولا مجبور می‌شوند به سراغ عمل یا رژیم لاغری سنگین بروند. ورزش در بین روش‌های لاغری یک روش ایمن است که سریع جواب می‌دهد و هیچ ضرری برای بدن ندارد. در واقع ورزش یک درمان غیر تهاجمی برای چاقی بیش از حد است. افراد چاق با مراجعه به پزشک ورزشی می‌توانند وزن خود را کاهش بدهند.
. کاهش استرس و درمان بیماریهای روحی روانی
از مهمترین مزایای ورزش درمانی می‌توان به افزایش سطح انرژی در بدن اشاره کرد. ورزش باعث درمان افسردگی می‌شود و همچنین از لحاظ روانی فرد را به نشاط می‌رساند. بسیاری از افرادی که به بیماریهای اعصاب و تشنج دچار می‌شوند برای درمان به سراغ پزشک ورزشی می‌روند. انجام حرکت‌های ورزشی و استفاده از امواج فرو سرخ یا فرابنفش باعث بهبود عملکرد مغز می‌شود.
کاربرد ورزش درمانی چیست؟
. درمان کمر درد با استفاده از تمرینات کششی، قدرتی و هوازی
معمولا افراد برای درمان کمر درد در خانه استراحت می‌کنند. این استراحت شاید در حد 2 یا 3 روز مفید باشد ولی به مرور دردها را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود که درد کمر دیرتر درمان شود. استفاده از تمرینات کششی، قدرتی و هوازی بسته به توصیه پزشک ورزشی برای توانبخشی ستون فقرات و کمک به تسکین و درمان درد کمر ضروری است. ورزش‌های مخصوص کمر درد زمانی که به شکل تدریجی، پیش رونده و کنترل شده صورت بگیرد مواد غذایی را به فضای دیسک و بافت‌های نرم کمر توزیع می‌کند و باعث سلامت دیسک کمر، عضلات، رباط‌ها و مفاصل می‌شود. یکی از مواردی که باعث کمر درد می‌شود، چاقی است. با استفاده از ورزش و کاهش وزن می‌توان درد کمر را تا حد زیادی کاهش داد.
. درمان زانو درد با انجام حرکات اصلاحی
زانو درد یکی از رایج‌ترین دردهایی است که افراد مختلف به خصوص سالمندان و افراد میانسال به آن مبتلا می‌شوند. بسیاری از افرادی که به کلینیک‌های ارتوپدی مراجعه می‌کنند از درد زانو شکایت می‌کنند. تصور غلطی که در بین افراد رایج شده این است که ورزش کردن برای درمان درد زانو مفید نیست و استراحت کردن بهتر است، اما یکی از مهمترین فواید ورزش درمانی، درمان درد زانو است. ورزش ماهیچه‌‍‌ها را تقویت می‌کند و به تسکین درد کمک زیادی می‌کند. ورزش کردن باعث بهبود کارکرد مفاصل می‌شود. مهمترین کاربرد ورزش درمانی، درمان آرتروز زانو است که باعث می‌شود فرد بیمار کمتر احساس درد کند. در ابتدای درمان درد زانو پزشک ورزشی، ورزش‌های خاصی را تجویز می‌کند که باید با کمک درمانگر انجام شود ولی پس از آن برنامه‌ای به بیمار داده می‌شود تا خودش به تنهایی بتواند ورزش را به صورت همیشگی انجام بدهد. انجام روزانه تمرینات ورزشی باعث بهبود سریع دردهای مفاصل می‌شود.
. توانبخشی به بیماران با انجام تمرینات انعطاف‌پذیری و قدرتی
گاهی یک فرد بر اثر تصادف یا عوارض پس از عمل و بیماریهای خاص توان حرکتی خود را از دست می‌دهد یا عضلاتش ضعیف می‌شود. انجام تمرین‌های انعطاف‌پذیری با استفاده از کشش‌های ملایم باعث می‌شود که این بیماران دوباره توانایی حرکتی خود را به دست بیاورند. زمانی که عضلات یک بیمار بر اثر جراحت و تصادف ضعیف‌تر می‌شود، انجام تمرینات قدرتی باعث افزایش استحکام و قدرت عضلات می‌شود.
مهمترین فواید ورزش درمانی چیست؟
- تقویت و بازیابی قدرت و توانایی حرکت عضله‌ها
- حرکات اصلاحی برای بهبود تناسب اندام
- حرکات اصلاحی برای اصلاح نواقص اندامی مثل کج بودن شصت پا
- کمک بهبود عوارض پس از جراحی
- کمک به سلامت روح و روان و افزایش نشاط و سرزندگی در افراد
- جلوگیری از خشکی کمر و کمک به انعطاف‌پذیری بدن
- تقویت ماهیچه‌های شکم و کمر
- حفاظت از ستون فقرات و پیشگیری از صدمه دیدن آن
- پیشگیری از سرطان روده، معده، مری، پستان، پروستات، کبد، کلیه و…
- کاهش عوارض ناشی از درمان‌های شیمی درمانی و رادیوتراپی
- از دیابت
برای شروع ورزش درمانی باید چه کار کنیم؟
بهترین راهکار برای شروع درمان از طریق ورزش، مراجعه به پزشک ورزشی است. معمولا مراکز تراپی که پزشک ورزشی در آن فعالیت دارند، خیلی شلوغ است چون کاربرد ورزش درمانی به حدی گسترده است که همه بیماران با سوابق مختلف بیماری به آن نیاز می‌کنند. یک برنامه ورزشی که در کاهش یا درمان دردها نقش به سزایی را ایفا می‌کند، برنامه‌ای است که به صورت ایمن و صحیح نوشته شده باشد.
در واقع یک پزشک ورزشی برای اینکه یک برنامه‌ای را به بیمار بدهد به چند نکته توجه می‌کند که این نکات عبارت است از:
- سابقه‌های بیماری قبلی فرد را بررسی می‌کند تا برنامه ورزشی که می‌دهد برای بیمار ضرر نداشته باشد.
- وضعیت سلامت فرد را بررسی می‌کند تا ورزش‌هایی که کمترین آسیب را دارد را به بیمار پیشنهاد کند.
- مطابق با مشکل بیمار برنامه ورزشی را به فرد می‌دهد که آن بخش آسیب دیده درمان شود.
زمانی که فرد به پزشک ورزشی مراجعه می‌کند، پزشک برای انجام تمرینات به شیوه صحیح و درست بالای سر بیمار است و بر نحوه انجام تمرینات نظارت می‌کند. اگر تمرین‌های ورزشی به صورت صحیح انجام نشود و تحت نظارت پزشک نباشد می‌تواند بیشتر از آنکه مفید باشد، به فرد آسیب بزند. تمرین‌های ورزشی باید در محدوده بدون درد انجام شود و پیشرفت آن پله پله باشد که با مشورت پزشک این اتفاق امکان‌پذیر است.
آیا امکان دارد که ورزش درمانی را به صورت اینترنتی و غیر حضوری شروع کنیم؟
شاید کمی عجیب و غریب باشد که یک بیمار به صورت اینترنتی و غیر حضوری درمان شود ولی پیشرفت روزافزون تکنولوژی این اتفاق را امکان‌پذیر کرده است. مبتلایان به چاقی و افسردگی می‌توانند از پزشک متخصص به صورت غیر حضوری برنامه دریافت کنند. برخی پزشکان ورزشی از طریق اینترنتی با بیماران خود در سراسر کشور ارتباط برقرار می‌کنند. بیمار از طریق تماس واتساپی یا تلفنی به پزشک وصل می‌شود و سپس برنامه مناسب خود را دریافت کند. پزشک به صورت اینترنتی تا زمانی که بیمار متوجه تمرینات پزشکی خود می‌شود در کنار او هست و بیمار را رها نمی‌کند. البته برخی پزشکان متاسفانه در فضای اینترنت به دنبال سود خود هستند و روند درمانی را به دست کادر خود می‌سپارند ولی شخصی مثل ناهید ونارجی تماس‌های بیماران را پاسخگو هست و روند درمان آن‌ها را به صورت مستقیم پیگیری می‌کند. دکتر ناهید ونارجی بهترین متخصص پزشک ورزشی است که در شهر قم مرکز تراپی دارد ولی به صورت اینترنتی یا حضوری با بیماران و مبتلایان به کمر درد، آرتروز و… در ارتباط است.
ویژگی‌های یک پزشک ورزشی کاردان چیست؟
شاید تصور کنید که درمان از طریق ورزش یک روش ساده است و فرقی نمی‌کند که چه کسی به ما برنامه بدهد. افراد پشت میز نشین برای اینکه انعطاف‌پذیری بدنشان را به دست بیاورند به سراغ برنامه‌های ورزشی در اینترنت می‌روند. ولی جالب است بدانید که این روش اصلا صحیح نیست چون ممکن است بدن شما نسبت به آن تمرینات آماده نباشد. شما باید به سراغ یک پزشک ورزشی کاردان بروید تا شما را راهنمایی کند. ویژگی‌های یک پزشک ورزشی کاردان عبارت است از:
- یک پزشک ورزشی خوب و کاردان دارای مدرک پزشکی از دانشگاه معتبر است.
- پزشک ورزشی در مرکز تراپی کار می‌کند که دستگاه‌های آن مجهز و استاندارد است. اگر دستگاه ورزشی خوب تعمیر نشده باشد یا استاندارد نباشد به بیمار آسیب می‌زند.
- سابقه و تجربه یکی از مهمترین ویژگی‌هایی است که میزان کاردانی یک پزشک را معرفی می‌کند. پزشکی که با سابقه است و بیمارانش از او راضی هستند یک عنصر مهم و کارآمد در علم پزشکی است که در تشخیص و درمان بیماری‌ها تبحر دارد.
- اکثر پزشک‌ها وبسایت دارند و وبسایت یک پزشک خوب سرشار از کامنت‌ها و انرژی مثبت‌های بیمارانش است.
- ورزش و تغذیه در کنار هم باعث درمان چاقی و درمان بیماریهای مثل دیابت و… می‌شود. یک پزشک ورزشی کاردان یک تیم تغذیه در کنار خودش دارد.
- افرادی که در یک مجموعه هستند نماد و نشانه میزان اعتبار آن مجموعه هستند. پزشکی که در مرکز تراپی خود یک کادر متخصص و مجرب دارد، قطعا پزشک خوبی است.
با این چند روش بالا شما می‌توانید در کمترین زمان تشخیص دهید که برای ورزش درمانی به چه پزشک ورزشی مراجعه کنید. یکی از گزینه‌هایی که همه ویژگی‌های بالا را دارد، دکتر ناهید ونارجی است که مبتلایان به آرتروز، دردهای لگنی و… را درمان کرده است. این پزشک متخصص در یک مرکز درمانی فوق العاده و مجهز مشغول به کار است و به صورت حضوری و غیر حضوری به بیمارانش کمک می‌کنند تا سریع‌تر راهکار درمانی خود را پیدا کنند.
نتیجه‌گیری
فواید ورزش درمانی زیاد است اما اگر به شیوه درست انجام نشود، ضرر آن بیشتر از فایده‌اش است. توصیه این مقاله به شما این است که برای درمان از طریق ورزش به سراغ یک متخصص پزشکی ورزشی بروید چون اگر ورزش زیر نظر یک متخصص به صورت دائم انجام شود می‌تواند از پیری زودرس و بیماریهای دیگر جلوگیری کند. در واقع شما با این روش به بدنتان کمک می‌کنید که کمتر دچار درد شود و یک بدن سالم خواهید داشت. برای اینکه بتوانید زیر نظر دکتر ناهید ونارجی که یکی از بهترین متخصصی در این زمینه است درمان خود را شروع کنید به شماره تماس 02536505064 زنگ بزنید. می‌توانید با مراجعه به سایت دکتر ناهید ونارجی از سوابق او مطلع شوید تا به خیال راحت انتخاب کنید. در صورتی که شما ساکن شهر قم نیستید از طریق تماس تلفنی و واتساپ می‌توانید با ناهید ونارجی که حاذق‌ترین متخصص پزشکی ورزشی در ایران است ارتباط بگیرید.