نرمی کشکک زانو و غضروف آن، اصطلاحی است که در زمینه پزشکی ورزشی و مشکلات زانویی مطرح می‌شود. این مشکل غالباً به‌عنوان عارضه شایع بین دوندگان، اسکی بازان، بازیکنان فوتبال، دوچرخه سواران و سایر ورزشکارانی که به طور مکرر به زانوهای خود فشار می‌‌آورند، شناخته می‌شود. حال شاید فکر کنید ورزش سبب به وجود آمدن این مشکل است؛ اما مهم است بدانید که عوامل متعددی سبب بروز نرمی غضروف کشکک زانو می‌شوند. در ادامه این نوشتار با ما همراه باشید تا با علت‌ها، راه‌های درمان و اطلاعات دیگری پیرامون نرمی کشکک زانو و غضروف آن آشنا شوید.
نرمی کشکک زانو چیست؟
نرمی کشکک زانو به کاهش استحکام و استقامت کشکک زانو اشاره دارد. در این وضعیت، کشکک زانو به‌طورکلی ضعیف‌تر می‌شود. Patellar Tendinopathy به معنای کاهش استحکام و استقامت کشکک زانو است. این مشکل می‌تواند از آسیب‌های ورزشی ناشی از فعالیت‌های بیش‌ازحد یا عدم قرارگیری صحیح محور زانو ناشی شود. علائم نرمی کشکک زانو شامل درد زانو و احساس سایش استخوان‌ها به یکدیگر است؛ اما نرمی غضروف کشکک زانو نیز به تخریب و خرابی غضروف در زانو اشاره دارد و ممکن است باعث درد و عدم راحتی در حرکت زانو شود. درمان نرمی کشکک زانو و نرمی غضروف آن معمولاً از طریق پزشکی ورزشی و تمرینات تقویتی انجام می‌شود. در موارد شدیدتر و مقاوم‌تر، روش‌های جراحی نیز در نظر گرفته می‌شوند. این وضعیت طی عوامل مختلفی ایجاد می‌شود، از جمله:
– فعالیت‌های ورزشی بیش‌ازحد
استفاده بیش‌ازحد از زانو در ورزش‌هایی که نیاز به حرکات تکراری و فشار زیاد بر زانو دارند می‌تواند باعث نرمی کشکک یا کاسه زانو شود.
– عدم قرارگیری صحیح محور زانو
اگر محور زانو به‌درستی قرار نگیرد و فشار زیادی بر روی زانو وارد شود، این می‌تواند به بروز این عارضه منجر شود.
– آسیب‌های ورزشی
آسیب‌های زانو مانند خراشیدگی غضروف، شکستگی‌ها یا ترشحات التهابی می‌توانند بهPatellar Tendinopathy منجر شوند.
علائم نرمی کشکک زانو شامل درد زانو، احساس سایش استخوان‌ها به یکدیگر و ممکن است در برخی موارد باعث محدودیت در حرکت زانو شود. درمان این وضعیت معمولاً شامل پزشکی ورزشی و تمرینات تقویتی است و در موارد شدیدتر، روش‌های جراحی اجرا می‌شود. اگر از درد زانو رنج می‌برید و علت آن را نمی‌دانید، حتماً با پزشک متخصص ورزشی خانم دکتر ناهید ونارجی مشورت کنید.
علت نرمی کشکک زانو
Patellar Tendinopathy یا نرمی غضروف کشکک زانو وضعیتی است که علل متفاوتی دارد. این وضعیت معمولاً به خرابی و تحلیل غضروف کشکک زانو مرتبط است. اصلی‌ترین علت نرمی کشکک زانو معمولاً به فعالیت‌های ورزشی بیش‌ازحد و یا نحوه نادرست انجام آن‌ها مرتبط است. این وضعیت بیشتر در ورزش‌هایی که نیاز به پرش و فشار زیاد به زانو دارند، مانند بسکتبال یا والیبال، دیده می‌شود. علل اصلی آن شامل موارد زیر می‌شود:
- انجام تکراری و فشار زیاد بر روی کشکک زانو در ورزش‌هایی که از زانو برای پرش یا ورزش استفاده می‌شود.
- هم تراز و هم محور نبودن زانو به خاطر یک بیماری مادرزادی نیز از جمله علل بروز این عارضه است.
- ضربه یا آسیب مستقیم به کشکک زانو نیز می‌تواند یکی از علت‌های بروز کندرومالاسی پاتلا باشد.
- قرارگیری نادرست محور زانو که باعث افزایش فشار بر کشکک می‌شود.
- استفاده بیش‌ازحد از زانو در فعالیت‌های ورزشی یا روزمره که منجر به فشار زیاد بر روی زانو و غضروف می‌شود مهم‌ترین علت نرمی غضروف کشکک زانو است.
- عدم قرارگیری صحیح محور زانو که می‌تواند به فشار ناصحیح بر روی زانو و غضروف منجر شود.
- آسیب‌های زانویی نظیر خراشیدگی غضروف یا ترشحات التهابی که می‌توانند به تخریب غضروف کشکک زانو منجر شوند.
در این وضعیت، مشکلات در زانو و کشکک زانو ممکن است به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود و تشخیص دقیق توسط پزشک متخصص انجام می‌شود تا درمان مناسب انتخاب شود.
علائم نرمی کشکک و غضروف کشکک زانو
علائم نرمی غضروف کشکک زانو (کندرومالاسی پاتلا یا زانوی دوندگان) به‌صورت زیر است:
– درد در ناحیه زانو
شما ممکن است دردی در ناحیه زانو تجربه کنید. این درد معمولاً در قسمت جلوی زانو (پاتلوفمورال) حس می‌شود و ممکن است تشدید شود هنگام انجام فعالیت‌هایی که فشار زیادی به زانو وارد می‌کنند.
– احساس سایش یا تق‌تق در زانو
ممکن است حین حرکت زانو، احساس سایش یا تق‌تق کردن زانو داشته باشید. این احساس ناشی از ساییدگی کشکک بر روی استخوان ران است.
– محدودیت در حرکت زانو
ممکن است شما مشکلاتی در انجام حرکات زانو داشته باشید و حرکت زانو خم شدن و صاف شدن با مشکلاتی همراه باشد.
– تورم
قسمتی از زانو ممکن است تورم داشته باشد.
تشخیص دقیق علائم نرمی غضروف کشکک زانو توسط پزشک ورزشی یا متخصص انجام می‌شود و اغلب نیاز به معاینه و MRI دارد. پس از تشخیص، درمان مناسب به شما توصیه خواهد شد که ممکن است شامل روش‌های درمانی پزشکی ورزشی، تمرینات تقویتی، یا در موارد شدیدتر، جراحی باشد.
چه افرادی بیشتر در معرض نرمی غضروف کشکک زانو قرار می‌گیرند؟
افرادی که به‌صورت متداول فعالیت‌های ورزشی خود را انجام می‌دهند و خصوصاً فعالیت‌هایی که نیاز به خم شدن و پاره کردن زانو دارند، بیشتر در معرض نرمی غضروف کشکک زانو قرار می‌گیرند. افرادی که به ورزش‌هایی مثل دو و پرش، پرورش اندام، فوتبال، بسکتبال، والیبال، تنیس و دوچرخه‌سواری علاقه دارند، از جمله افرادی هستند که ممکن است با این مشکل مواجه شوند.
عوامل دیگری نیز می‌توانند خطر ابتلا به نرمی غضروف کشکک زانو را افزایش دهند، از جمله:
– تغییرات در شیوه ورزش
افرادی که به‌طور ناگهانی ورزش‌های خود را تغییر می‌دهند یا افرادی که به مدت طولانی ورزش نمی‌کنند و سپس به‌صورت ناگهانی فعالیت ورزشی را شروع می‌کنند.
– تمرینات نادرست
نادرستی در اجرای تمرینات ورزشی می‌توانند به نرمی غضروف کشکک زانو منجر شوند.
– عوامل ژنتیکی
در برخی افراد، عوامل ژنتیکی نیز نقش دارند.
– سابقه آسیب‌های قبلی
افرادی که سابقه آسیب به زانو یا کشکک زانو دارند، بیشتر احتمال دارند که در آینده نیز با مشکلات مشابه مواجه شوند.
به‌هرحال توجه به تکنیک‌های صحیح و توصیه‌های پزشک ورزشی و مربیان ورزشی می‌تواند به کاهش خطر نرمی غضروف کشکک زانو بیانجامد.
درجه‌بندی نرمی کشکک زانو
درجه‌بندی کندرومالاسی پاتلا یا Patellar Tendinopathy به شکل زیر است:
– گرید ۱ (Grade 1)
در این درجه، غضروف کشکک زانو کمی نرمی یافته است، اما هنوز به‌شدت آسیب ندیده است.
– گرید ۲ (Grade 2)
در این مرحله، غضروف نرم شده و علائم غیرطبیعی در سطح آن ظاهر می‌شوند. این ممکن است نشانه آغاز تخریب بافت غضروفی باشد.
– گرید ۳ (Grade 3)
در این درجه، نرمی غضروف کشکک زانو بسیار زیاد شده و بخش‌هایی از غضروف فعالانه تحلیل می‌شوند.
– گرید ۴ (Grade 4)
این درجه شدیدترین درجه کندرومالاسی است. در این مرحله، بخش قابل‌توجهی از غضروف کشکک زانو تحلیل می‌شود و استخوان زیرین آن به‌صورت معمول بدون غضروف نگه می‌دارد. این وضعیت ممکن است منجر به سایش استخوان به استخوان در زانو شود.
لطفاً توجه داشته باشید که تشخیص و درجه‌بندی دقیق نرمی کشکک زانو توسط پزشک ورزشی انجام می‌شود و درمان مناسب بر اساس شدت وضعیت تعیین می‌شود.
راه‌های درمان نرمی کشکک زانو و غضروف کشکک زانو
درمان (Patellar Tendinopathy) و (Patellar Chondromalacia) شامل اعمال غیر جراحی و جراحی می‌شود. درمان‌های غیر جراحی عبارتند از:
1. استراحت و آرامش
اولین گام در درمان نرمی کشکک زانو و نرمی غضروف کشکک زانو استراحت است. به زانوهای خود استراحت دهید و از فعالیت‌هایی که فشار زیادی به زانوها وارد می‌کنند، خودداری کنید.
2. کاربرد یخ
استفاده از یخ بر روی ناحیه زانو می‌تواند تورم و التهاب را کاهش دهد. این کار را برای 15-20 دقیقه به‌صورت دوره‌ای انجام دهید.
3. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
مصرف داروهایی مانند ایبوپروفن به توصیه پزشک می‌تواند التهاب و درد را کاهش دهد.
4. پزشکی ورزشی
جلسات پزشکی ورزشی می‌توانند به تقویت عضلات محیط زانو و بهبود تعادل عضلانی کمک کنند. تمرینات تقویتی و اصلاح الگوی حرکتی ممکن است جزء برنامه‌ی پزشکی ورزشی باشند.
5. زانوبند
استفاده از زانوبند می‌تواند فشار را از زانو کم کند و در درمان نرمی کشکک زانو مؤثر باشد.
6. تزریقات
در برخی موارد، تزریقات مثل پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) یا کورتیکواستروئیدها ممکن است به تسکین درد و التهاب کمک کنند. این تزریقات باید توسط پزشک انجام شوند.
در موارد شدیدتر و مقاوم‌تر، درمان از طریق جراحی انجام می‌شود:
– جراحی آرتروسکوپی
در این نوع جراحی، یک دوربین آرتروسکوپی به مفصل زانو وارد می‌شود و تعمیر و بهبود غضروف و بافت‌های مجاور انجام می‌شود. این جراحی مخصوصاً در موارد نرمی غضروف کشکک زانو معمولاً مؤثر است.
– جراحی باز
در موارد بسیار شدید و غیرقابل درمان، جراحی باز ممکن است لازم باشد تا قسمت‌های تخریب‌شده از غضروف کشکک زانو جایگزین شوند.
با توجه به‌شدت و نوع بیماری، پزشک معالج افراد را راهنمایی خواهد کرد که کدام گزینه درمانی مناسب‌تر است. اگر دچار این آسیب‌دیدگی هستید هر چه زودتر با پزشکان مجرب سایت تماس بگیرید.
در چه صورتی برای تشخیص و درمان این مشکل باید به پزشک ورزشی مراجعه کنیم؟
برای تشخیص و درمان مشکلات مرتبط با نرمی کشکک زانو (Patellar Tendinopathy) و نرمی غضروف کشکک زانو (Patellar Chondromalacia)، باید به پزشک ورزشی مراجعه کنید درصورتی‌که:
– درد زانو
اگر شما به‌طور مستمر درد در ناحیه زانو تجربه می‌کنید، به‌خصوص در هنگام فعالیت‌های ورزشی یا پس‌ازآن، نباید این مشکل را نادیده بگیرید. درد ممکن است نشانه مشکلات مختلف در زانو باشد.
– تورم
اگر ناحیه زانوی شما تورم داشته باشد یا حتی در حالت استراحت تندرنس (حساسیت و درد به لمس) داشته باشد، این نشانه‌ها نیاز به ارزیابی پزشکی دارند.
– محدودیت حرکت
اگر متوجه شدید که توانایی حرکت زانوی خود را ازدست‌داده‌اید یا محدودیت قابل‌توجهی در حرکت زانو دارید، باید به پزشک مراجعه کنید.
– عدم بهبود با استراحت و درمان
اگر درد زانو با استفاده از استراحت، کاربرد یخ و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی تا حد کافی بهبود نیابد، لازم است تا به پزشک مراجعه کنید.
– فعالیت‌های ورزشی روزانه
اگر شما ورزشکار هستید و به‌طور منظم ورزش می‌کنید، توصیه می‌شود تغییرات در وضعیت زانوی خود را به‌صورت مستمر نظارت کرده و در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک، به پزشک ورزشی مراجعه کنید.
پزشک ورزشی می‌تواند شما را در تشخیص صحیح مشکل و انتخاب بهترین گزینه درمانی راهنمایی کند تا مشکلات زانویی شما برطرف شود. اگر مشکل زانو دارید بهتر است با پزشک ما دکتر ناهید ونارجی ارتباط بگیرید.
آیا نرمی غضروف کشکک زانو درمان قطعی دارد؟
متأسفانه نرمی غضروف کشکک زانو (Patellar Tendinopathy) در بعضی موارد به‌عنوان یک مشکل مزمن شناخته می‌شود و درمان آن ممکن است کاملاً قطعی نباشد. این بیماری معمولاً به دلیل آسیب و خرابی در غضروف کشکک زانو رخ می‌دهد و عوامل مختلفی می‌توانند آن را تحت تأثیر قرار دهند.
درمان نرمی غضروف کشکک زانو اغلب شامل ترکیبی از پزشکی ورزشی (تمرینات تقویتی و تمرینات فیزیکی مختلف)، تغییر در شیوه ورزش و استفاده از داروها (مثل ضدالتهاب‌ها) می‌شود. در موارد مشکلات شدید، جراحی نیز ممکن است به‌عنوان یک گزینه در نظر گرفته شود.
نکته اصلی در اینجا این است که تشخیص زودهنگام و مداوا مطلوب، می‌تواند به کاهش علائم و بهبود عملکرد زانو کمک کند. با اجرای برنامه درمانی توصیه‌شده توسط پزشک ورزشی یا تخصصی، ممکن است بهبودیافته و علائم کمتری را درک کنید؛ اما در بعضی موارد، عواملی مثل شدت آسیب و پاسخ به درمان ممکن است متغیر باشند و درمان قطعی نشود. نکته حائز اهمیت اصلی در ادامه مراقبت از زانوها و پیشگیری از تشدید علائم است.
ویژگی‌های پزشک ورزشی خوب و مرکز تراپی خوب جهت درمان این مشکل چیست؟
یک پزشک ورزشی خوب و مرکز تراپی مناسب برای درمان مشکلات مرتبط با زانویی مثل نرمی کشکک زانو و نرمی غضروف کشکک زانو باید دارای ویژگی‌های زیر باشند:
– تخصص و تجربه
پزشک ورزشی باید تخصص و تجربه کافی در زمینه مشکلات زانو داشته باشد. آگاهی از اختلالات مرتبط با زانو و درمان‌های به‌روز از اهمیت بالایی برخوردار است.
– تجهیزات و فناوری
مرکز تراپی باید دسترسی به تجهیزات و فناوری مدرن داشته باشد تا بتواند تشخیص دقیق‌تری ارائه دهد و بهترین روش‌های درمانی را اجرا کند.
– برنامه درمانی شخصی
یک برنامه درمانی شخصی و متناسب با نیازهای بیمار باید توسط پزشک و تیم تراپی تدوین شود. این برنامه باید از تمرینات تقویتی، پزشکی ورزشی، تغییرات در سبک زندگی و مداومت درمانی تشکیل شود.
– پیگیری و ارزیابی مداوم
مراقبت پس از درمان نیز بسیار مهم است. پزشک و تیم تراپی باید تغییرات و پیشرفت بیمار را مداوم نظارت کرده و در صورت نیاز برنامه درمانی را تنظیم کنند.
– آگاهی از ورزش
اگر شما یک ورزشکار هستید، پزشک ورزشی باید به‌طور خاص از نیازها و محدودیت‌های ورزشی شما آگاهی داشته باشد تا بتواند برنامه درمانی را با توجه به فعالیت‌های ورزشی شما انطباق دهد.
– توجه به پیشگیری
بهترین پزشکان ورزشی همچنین به پیشگیری از مشکلات زانویی توجه می‌کنند و به بیماران خود راهنمایی می‌کنند تا از تکرار این مشکلات جلوگیری کنند.
– مشارکت چند تخصصی
در برخی موارد، مشکلات زانو ممکن است نیاز به تیم چند تخصصی داشته باشد که شامل پزشک ورزشی، جراح زانو و تراپیست‌های دیگر می‌شود. تعامل و همکاری این تخصص‌ها بسیار مهم است.
با انتخاب یک پزشک ورزشی با این ویژگی‌ها و مراجعه به یک مرکز تراپی با تجهیزات مناسب، می‌توانید به بهترین شکل ممکن از درمان مشکلات زانویی خود بهترین نتیجه را بگیرید.
سخن آخر
زانو عضو مهمی است و باید به سلامت و عملکرد زانوهای خود توجه ویژه‌ای داشته باشید. زانوها از جمله قسمت‌های حیاتی بدن ما هستند و اگر مشکلی برای آن‌ها پیش آید، می‌تواند به محدودیت‌هایی در زندگی روزمره و حتی در ورزش منجر شود. پیشگیری از مشکلات زانویی از جمله نرمی کشکک زانو از طریق تقویت عضلات، استفاده از تکنیک‌های صحیح در ورزش و رعایت توصیه‌های پزشکانی که درمان این مشکلات را انجام می‌دهند، بسیار مهم است.
اگر به هر نوع علامتی از مشکلات زانو دچار شدید، تردیدی نداشته باشید و به پزشک ورزشی مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان صحیح می‌تواند به شما کمک کند تا از ادامه فعالیت‌های ورزشی و حفظ سلامتی زانوهایتان لذت ببرید. به سلامتی و عملکرد بهتر زانوهایتان اهمیت دهید تا همیشه سالم باشید. شما می‌توانید برای تشخیص زودهنگام و درمان صحیح با متخصص پزشک ورزشی، دکتر ناهید ونارجی به شماره 0253650506 تماس حاصل کنید.